
Με παραδοσιακά νηστίσιμα εδέσματα, ζωντανή μουσική, χορευτικά συγκροτήματα και άφθονο κρασί, γιορτάζεται κάθε χρόνο η Καθαρά Δευτέρα από άκρη σε άκρη στην Ελλάδα. Εκδηλώσεις και συναυλίες διοργανώνονται από διάφορους δήμους της επικράτειας. Η πρόσκληση απευθύνεται σε όλους, σε νέους, ηλικιωμένους και μικρά παιδιά, να πετάξουν χαρταετούς και να γλεντήσουν με ζωντανή μουσική. Με την Καθαρά Δευτέρα ξεκινά η Σαρακοστή για την Ορθόδοξη εκκλησία, ενώ ταυτόχρονα σημάνει το τέλος των Απόκρεω. Η Καθαρά Δευτέρα ονομάστηκε έτσι γιατί οι Χριστιανοί "καθαρίζονταν" πνευματικά και σωματικά. Είναι μέρα νηστείας αλλά και μέρα αργίας για τους Χριστιανούς. Απαγορεύεται κάθε εργασία εκτός από το καθάρισμα των μαγειρικών σκευών από τα λίπη (γι' αυτό και ονομάστηκε "Καθαρή").
Η νηστεία διαρκεί για 40 μέρες, όσες ήταν και οι μέρες νηστείας του Χριστού στην έρημο. Την Καθαρά Δευτέρα συνηθίζεται να τρώμε λαγάνα (άζυμο ψωμί που φτιάχνουν μόνο εκείνη τη μέρα),και άλλα νηστίσιμα φαγώσιμα κυρίως λαχανικά. Επίσης πετάμε και χαρταετό.
Η Καθαρή Δευτέρα είναι ταυτισμένη με τα Κούλουμα, δηλαδή τη μαζική έξοδο του κόσμου στις εξοχές και τον εορτασμό της στη φύση. Σύμφωνα με τον πατέρα της Ελληνικής λαογραφίας Νικόλαο Πολίτη, η λέξη «κούλουμα» προέρχεται από το λατινικό «cuuiulus», που εκτός από σωρός σημαίνει επίσης και αφθονία, αλλά και τέλος.
Μερικά από τα έθιμα της ημέρας σε αρκετά μέρη της Ελλάδας Θήβα Στη Θήβα, πραγματοποιείται την Καθαρά Δευτέρα, πιστή αναπαράσταση του Βλάχικου Γάμου. Το έθιμο ταξιδεύει στις μέρες μας από το 1830, όπου τότε οι Βλάχοι από την Μακεδονία, την Ήπειρο, τη Θεσσαλία αλλά και τη Ρούμελη, εγκατέλειψαν τη γη των προγόνων τους και μετακινήθηκαν νοτιότερα, όπου ανακάλυψαν γόνιμο έδαφος και εγκαταστάθηκαν.
Φέρες Στη Θράκη, τον τόπο όπου λατρεύτηκε με πάθος ο Διόνυσος και αφιερώθηκαν σ' αυτόν πλήθος τελετών, μεταφέρθηκαν από τα βάθη των αιώνων στο σήμερα έθιμα που έχουν σχέση με τη λατρεία του Διόνυσου, της θεάς Γης - της φύσης - της γονιμότητας. Το πρόγραμμα των εκδηλώσεων ξεκινά με την έναρξη της παρέλασης το μεσημέρι, ακολουθεί η Αναπαράσταση εθίμου "Καμήλας" με το Κρέμασμα Καρνάβαλου στην πλατεία Ελευθερίας με φαγοπότι και κλείνει με το πέταγμα του Χαρταετού στα παλιά Αλώνια..
Σέρρες Στις Σέρρες, την Kαθαρά Δευτέρα, το έθιμο του «Καλόγερου» κλέβει την παράσταση. Αρχικά, κάνουν την εμφάνισή τους οι διαβόητοι Αναστενάρηδες. Έπειτα, ακολουθούν μίμοι, οι οποίοι συνήθως συμμετέχουν και στην παραδοσιακή θεατρική ομάδα. Ο θίασος του «Καλόγερου» αποτελείται από το Βασιλιά, το Βασιλόπουλο, τον καπιστρά, τη νύφη, τη μπάμπω και το εφταμηνίτικο, τους γύφτους με την αρκούδα αλλά και τους Κουρούτζηδες και γυρνάει από σπίτι σε σπίτι, προτού όλοι οι κάτοικοι συγκεντρωθούν για να ξεκινήσει η προετοιμασία του συμβολικού αγρού για τη σπορά. Μετά, άπαντες συμμετέχουν στην αναπαράσταση του θανάτου και της ανάστασης του Καλόγερου.
Αρτα Στην Αρτα, το Καρναβάλι των Γυναικών κλέβει την παράσταση. Οργανώνεται κατά αποκλειστικότητα από γυναίκες, χωρισμένες σε γκρουπ, οι οποίες παρελαύνουν στον κεντρικό δρόμο της πόλης. Είναι ντυμένες με αποκριάτικες στολές και η κατάληξη της πορείας τους, τις βρίσκει σε κάποιο από τα κέντρα της πόλης για ξεφάντωμα μέχρι τις πρωινές ώρες.
Ρέθυμνο Στο Ρέθυμνο, κανταδόροι με κιθάρες και μαντολίνα, προσδίδουν στις εκδηλώσεις χρώμα από το παρελθόν. Τραγούδια τοπικά και μελωδίες ηχούν στα αυτιά όσων παρευρίσκονται στην πόλη την περίοδο της Αποκριάς. Έθιμο των ντόπιων είναι η αναζήτηση του θησαυρού, ο οποίος κείται κρυμμένος σε κάποιο σημείο της πόλης. Παράλληλα, κάτοικοι, χωρισμένοι σε ομάδες, ντυμένοι όπως επιτάσσει το γιορτινό κλίμα, χορεύουν τόσο στη «Μικρή» όσο και στη «Μεγάλη» αγορά, υπό τους ρυθμούς της φιλαρμονικής ορχήστρας.
Κάρπαθος Στην Κάρπαθο, ο εορτασμός της Αποκριάς εκλαμβάνει μορφή απόδοσης άτυπης δικαιοσύνης. Και τούτο διότι, λειτουργεί το Λαϊκό Δικαστήριο Ανήθικων Πράξεων! Ορισμένοι εκ των κατοίκων προβαίνουν σε άσχημες χειρονομίες. Αμέσως, συλλαμβάνονται από τους Τζαφιέδες - σε ρόλο χωροφυλάκων - και οδηγούνται στο Δικαστήριο. Εκεί, τους απαγγέλλονται κατηγορίες αυτοσχέδιες, οι οποίες προκαλούν άφθονο γέλιο.
Κέρκυρα Στην Κέρκυρα, η επτανησιακή παράδοση επιτάσσει την παρουσία του ντελάλη, ο οποίος το πρωί, συνοδευόμενος από σαλπιγκτές και τυμπανιστές, κυκλοφορεί στους δρόμους της πόλης, αναγγέλλοντας τον ερχομό του Σιορ Καρνάβαλου.
Γαλαξίδι Στο Γαλαξίδι, το απόγευμα της Kαθαράς Δευτέρας, θυμίζει εμπόλεμη ζώνη. Ντόπιοι, χωρισμένοι σε ομάδες, μάχονται μεταξύ τους στοχεύοντας, ο ένας τον άλλον, με αλεύρι και χρωματιστή σκόνη. Η συνήθεια έμεινε στην ιστορία ως «αλευροπόλεμος» ή αλλιώς «αλευρομουτζουρώματα». Φυσικό επακόλουθο αυτού του εθίμου είναι στο τέλος το Γαλαξίδι να μετατρέπεται στην πιο... χρωματιστή πολιτεία του κόσμου.
pathfinder.gr
0 σχόλια:
Speak up your mind
Tell us what you're thinking... !